- Kennis voor Krimp
- Bevolkingsdaling en het Rijk
Bevolkingsdaling en het Rijk
Beleid
Met het Actieplan Bevolkingsdaling heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken samen met andere rijksdepartementen, provincies, gemeenten, regio’s en andere partners gewerkt aan het versterken van de regionale en lokale leefbaarheid en vitaliteit van gebieden met bevolkingsdaling. In dit plan staan samenwerkingsafspraken per regio opgenomen waarbij de identiteit en krachten van de individuele regio’s centraal staan. Daarbij wordt demografische krimp niet gezien als losstaand verschijnsel maar als onderdeel van samenhangende maatschappelijke ontwikkelingen die vragen om een gezamenlijke inzet en creativiteit. Om de voortschrijdende demografische opgaven op te pakken en het potentieel van deze regio’s te benutten vindt daarom zoveel mogelijk verbinding plaats met aansluitende trajecten en onderzoeken, zoals die worden uitgevoerd in het kader van de Nationale omgevingsvisie (NOVI), versnelling en herstructurering van de woningbouw, grensoverschrijdende samenwerking en in de vorm van Regio Deals. Daarnaast zijn er twee expertisetrajecten, specifiek gericht op de woningmarkt- en de energieopgave in krimpgebieden.
Het gehele actieplan en meer informatie over de voortgang is beschikbaar via onderstaande links:
- Actieplan bevolkingsdaling
- Voortgangsrapportage 2017
- Voortgangsrapportage 2018
- Voortgangsrapportage 2019
- Expertisetraject woningmarkt
Binnen de expertisetrajecten over de woningmarkt in krimpgebieden staat ruimte voor nieuwe ideeën en oplossingen centraal en wordt actief gewerkt aan kennisuitwisseling over de woningmarkt. Het doel van het traject is het genereren en delen van kennis en inzichten op basis waarvan de krimp- en anticipeerregio’s een effectieve aanpak kunnen inzetten op de herstructurering, sloop/nieuwbouw en verduurzamingsopgaven. Het expertisetraject over de woningmarkt bestaat enerzijds uit (lopende) onderzoeken specifiek gericht op de woningmarktopgaven in regio’s met bevolkingsdaling, zoals het onderzoek van RIGO en het onderzoek van DSP-groep naar de sloop- en transformatie van de woningvoorraad. En anderzijds op het delen van kennis en ervaringen middels verdiepende masterclasses, en sinds kort ook uit podcasts en digitale bijeenkomsten, die samen met gemeenten, corporaties en andere betrokken partijen worden georganiseerd.
- Expertisetraject Energietransitie in krimpgebieden
Het expertisetraject klimaat- en energietransitie richt zich op het vergroten en delen van kennis, praktische voorbeelden en inzicht in de kansen en uitdagingen die de klimaat- en energietransitie voor krimpgebieden met zich meebrengt. Het expertisetraject bestaat uit twee sporen. Het eerste spoor is een reeks webinars en masterclasses in 2020. Hiermee wordt de uitwisseling van goede voorbeelden en slimme oplossingen tussen krimp- en anticipeerregio’s ondersteund.
Het tweede spoor betreft (tot nu toe) een viertal (lopende) onderzoeken/projecten, te weten:
- Een onderzoek door het EIB naar de betaalbaarheid van de warmtetransitie voor particuliere woningeigenaren in krimpgebieden.
- Leerlijn Duurzaamheid en demografie binnen de ‘Wij Maken Nederland’ Academie met een focus op Limburg.
- Onderzoek van Rebel Group naar best practices hoe de energietransitie ingezet wordt voor leefbaarheid in krimpgebieden.
- Project van o.a. Platform31 Verbinding stad en platteland over de manieren waarop de energietransitie bij kan dragen aan de vitaliteit op het platteland en de verbinding tussen stad en platteland.

Meer informatie
van de rijksoverheid over:
De Wetenschappelijke Reflectiegroep Bevolkingsdaling
Om de verbinding tussen praktijk, beleid en wetenschap rond bevolkingsdaling te versterken, is in 2018 de Wetenschappelijke Reflectiegroep Bevolkingsdaling opgericht. Op initiatief van het ministerie van BZK buigen vijf wetenschappers met variërende expertisegebieden zich over vraagstukken en beleid met betrekking tot bevolkingsdaling en regionale ontwikkeling. De bevindingen van de WRB worden actief gedeeld met de buitenwereld via de website, nieuwsbrieven en sociale media.